Door het runnen van deze website kom ik op de leukste plekjes terecht en krijg ik uitnodigingen voor de (te) gekste dingen. Bij iedere uitnodiging moet ik me altijd afvragen: had ik dit ook gedaan voordat ik Moderne Hippies had? Toen ik de uitnodiging kreeg om op bezoek te gaan bij een biologische pompoenboer (van dé biologische pompoenen van de Albert Heijn, die ik standaard gebruik voor mijn lievelingssoep: de geroosterde pompoensoep van mijn collega’s De Groene Meisjes), hoefde ik natuurlijk geen seconde te twijfelen: jaaa, natuurlijk wil ik dat!
Ik keek er oprecht naar uit. Waar het voor de een een ‘nerderig uitje’ zou zijn, vind ik dit dus oprecht enorm leuk. Ik vind het boeiend om te begrijpen waar mijn eten vandaan komt. Het is een vraag waar ik me, zoals enkelen van jullie misschien wel weten, actief mee bezighoud. Een uitnodiging om echt eens te zien en te begrijpen waar je eten vandaan komt, komt zo uit op de essentie van wat we dagelijks naar binnenwerken, op de basis van ons eten en daardoor ons leven, dat wilde ik simpelweg niet missen.
Dus pakte ik vorige week de trein van mijn chaotische woonplaats Amsterdam naar het intens rustige Erichem, nabij Tiel. Op slechts een uurtje afstand was ik beland in een andere wereld. Het was er rustig, sereen. Ik ademde een enorm zuivere lucht in en liep tussen tig wilde planten en bloemen. Man, wat was het hier puur, mooi. Ik werd in een klap zen. Zonder dat ik er ooit was geweest, voelde ik me er gelijk thuis.
We werden een gehele dag begeleid over het terrein van Jeroen en Rinke, de eigenaren van gemengd biologisch landbouwbedrijf De Terp, gespecialiseerd in pompoenen. Ze vertelden ons onder andere hoe ze jaarlijks twee miljoen (!) pompoenen oogsten, met respect voor natuur en dieren, zonder chemische bestrijdingsmiddelen, zonder kunstmest, zonder preventieve antibiotica en onder strenge controle van onafhankelijk instituut Skal. Dit allemaal zorgt ervoor dat ze zichzelf ‘biologisch’ mogen noemen, een woord dat wettelijk beschermd is (wist je niet hè?). Maar naast het biologische keurmerk (te herkennen aan het ‘groene blaadje’) doen deze boeren veel meer dan dat. Zo gebruiken ze bijvoorbeeld groene stroom, doen aan natuurbeheer, werken met zorgbehoevenden en letten op verpakkingen. Als bedrijven zoals De Terp willen laten zien dat zij deze principes onderschrijven, gebruiken zij daarvoor het EKO-keurmerk. Het EKO-keurmerk staat dus voor gecontroleerd biologische producten van producenten die bovenwettelijke duurzaamheidsinspanningen leveren. Precies wat Jeroen en Rinke dus ook doen. Maar goed, naast al die termen en keurmerken, mocht ik tijdens mijn bezoek gaan ervaren hoe voelbaar dit nu eigenlijk was. En dat is vaak iets dat we in de supermarkt missen.
Tijdens de dag kregen we een inkijkje in de fabriek, waar de pompoen gewassen worden en klaargemaakt voor de reis naar onze supermarkten. We liepen een rondje over het terrein, langs 5 ha zelfaangelegd natuurbos, waarmee een substantiële bijdrage in natuurontwikkeling en CO2-binding wordt geleverd. Hiermee wordt namelijk bijna 1000 ton CO2 uit de lucht gebonden, wat een hele klein bijdrage kan zijn aan de verbetering van ons milieu en klimaat.
We mochten knuffelen met de (toch wel forse en dus enge) stieren en zeiden gedag tegen een kalfje dat pas een dag oud was en nog streng beveiligd werd door haar moeder. De aanwezigheid van de dieren zorgden natuurlijk onder andere voor de vruchtbare grond en duurzaam Limousin- en MRIJ-vlees, een exclusief streekproduct.
Alle daken waren ‘versierd’ met 500 zonnepanelen, die ruim 120.000 kWh per jaar opleveren. Ze hebben zelfs zoveel energie over, dat ze er ook nog eens even hun twee elektrische auto’s van kunnen voorzien. Door de toevoeging van zonneboilers en leemkachels, zorgen de boeren voor een energie- en CO2-neutraalhuishouden, wat in feite betekent dat ze geen enkele schade aanrichten en alleen energie winnen uit de natuur.
Toen we gingen lunchen, stond er een prachtig veldboeketje op tafel. Uit eigen tuin geplukt, natuurlijk. We aten verse pompoensoep en een pompoenpannenkoek. MAN, wat is dat lekker. We genoten buiten aan een grote picknicktafel – dagelijkse kost voor deze familie – en keken uit op een groot weiland en geen enkel huis in het zicht. We liepen op onze blote voeten, want de laarsjes moesten natuurlijk wel beneden blijven staan.
Om vervolgens het eten te verwerken maakten we een flinke wandeling over een klein deel van de vele hectare grond dat in het bezit is van Jeroen en Rinke. Daar werd ons verteld hoe de grond vruchtbaar wordt gemaakt, waar de pompoenen dit seizoen hadden gelegen en waar de koeien rondlopen en gedekt worden. In de tussentijd liepen we als boerinnetjes for dummies over allerlei hekjes (met prikkeldraad!), door de koeienpoep en labiele bruggetjes. Jawel, we waren echt even de stadse meisjes op het platteland. Maar eerlijk… I was loving it!
Alles in me schreeuwde dat ik later zo wilde wonen. Misschien niet met mijn eigen pompoenen, maar wel met hun gehele zienswijze op het leven (en mijn eigen moestuintje). Alles circuleerde. Alles was en is met elkaar verbonden. Een mooie gedachte die heus niet zo hippie is als sommige mensen denken; als je er middenin loopt is het eigenlijk allemaal niet meer dan logisch. Ze gaven terug aan het land en dus de wereld, waarmee ze ervoor zorgden dat ze een lage ecologische voetafdruk en een mooiere wereld voor hun kleinkinderen achter zouden laten. Ze dachten na over alle consequenties van hun acties. De essentie van een duurzaam leven, denk ik. Toevallig had ik op de dag van mijn bezoek mijn ‘manifest‘ gepubliceerd, dus die dag kon ik in gedachten niet vaker ‘amen!’ zeggen terwijl ik geïnspireerd raakte door een familie die het simpelweg allemaal al uitvoerde.
We voerden discussies over het verschil tussen de termen biologisch en duurzaamheid en concludeerden dat we bij biologisch ons simpelweg moeten verdiepen in de keurmerken. Duurzaamheid wordt vaak misleidend gebruikt voor marketingdoeleinden, maar is bovenal een houding. En ondanks dat ik compleet achter die houding sta en zelf (ook dus in mijn ‘manifest‘) ernaar probeer te leven, lieten de heren bij deze boerderij me zien dat het mogelijk is en heus niet zo moeilijk hoeft te zijn. Dat zij die houding niet alleen roepen, maar simpelweg zijn. Ze handelen ernaar en gaven me oprecht hoop in een mooiere, betere en duurzamere wereld. Ook werd maar weer eens benadrukt dat de wereld heus wel richting duurzaamheid kan gaan, maar dat het aan ons als consumenten ligt in hoeverre die verandering zal plaatsvinden. Meer vraag naar biologische (duurzame) producten? De supermarkten zullen erop in willen spelen, dus: meer biologische duurzame boerderijen. Meer duurzame initiatieven, meer duurzaamheid in z’n algemeen. Want ook duurzaamheid is interessant voor de economie. Maar uiteindelijk, voor onszelf, veel interessanter om deze mooie wereld in tact te houden.
Zou jij de boerderij eens willen bezoeken? Houd de site van De Terp in de gaten, ze organiseren regelmatig open dagen!
Dit artikel is geschreven in opdracht van de ‘Doe maar lekker duurzaam’-campagne, waarbij initiatiefnemer Nationale Postcode Loterij samen met de partners Albert Heijn en Unilever de handen ineen slaat om Nederland te motiveren om duurzamer te eten. Lees de disclaimer voor meer info. Voor meer informatie zie: www.doemaarlekkerduurzaam.postcodeloterij.nl. En nogmaals, verdiep je eens in de keurmerken.
