Buenos Aires, april 2010.

Het is lunchtijd. Ik zit alleen in een typisch Argentijns café: donkere eikenmeubels, oude mannen die ‘café con leche’ drinkend op luidruchtige wijze de dag doornemen. Het idyllische tafereel wordt afgemaakt door zware, meeslepende tangoklanken die de ruimte vult. Naast mij nemen een man en vrouw van middelbare leeftijd plaats. De vrouw draagt een dure parelketting, is chique gekleed, afgemaakt met een prachtige tas. De man is kalend, heeft een kleine bierbuik, vermoedelijk rijdt hij een Mercedes en heeft hij een leidinggevende functie. Wat begint als een ogenschijnlijk prettig gesprek mondt al snel uit in stemverheffingen ondersteund met explosieve handgebaren. Op dat moment beperkt mijn Spaans zich tot beginnersniveau (overigens is dit niveau nooit veel beter geworden), maar ik weet het nu zeker: ze hebben ruzie! Mijn fantasie slaat op hol. Waarschijnlijk is de vrouw in kwestie zijn maîtresse en vindt ze het de hoogste tijd dat hij het zijn vrouw verteld. Ja, dat is het.. Kan niet anders!

Waarom vinden wij het toch nodig iedereen in hokjes te plaatsen? En waarom komen verwachtingen zelden overeen?

We maken ons er allemaal bewust of onbewust schuldig aan: een ongefundeerd waardeoordeel vormen zonder ons erin te verdiepen. Als wij iemand ontmoeten is na de eerste indruk, onze mening binnen no-time bepaald. Bij binnenkomst van een sollicitatiegesprek is binnen 30 seconden vastgesteld of jij die baan krijgt of niet. Vreemd, maar zo zijn wij nu eenmaal geprogrammeerd.

Nu kan ik zeggen dat ik anders ben, maar dat is natuurlijk complete onzin. Op het terras zitten met vrienden zonder een woord te wisselen en het welbekende, afkeurende knikje te geven, is een van mijn grootste hobby’s: sitting, drinking & judging. Maar zouden we ondertussen niet beter moeten weten?

Ik heb in der loop der jaren veel alleen gereisd. Men zegt wel eens dat je dan ontzettend veel tegenkomt. Bij deze: bevestigd! En weet je waarom? Als je dit onderneemt moet je afscheid nemen van je zekerheden en zijn jouw hokjes (ook wel normen en waarden) nu precies je allergrootste zekerheden. Als je van jezelf afhankelijk bent, moet je je gaan openstellen voor mensen die misschien niet je eerste keuze zijn. Plotseling blijkt die getatoeëerde, blowende, behaarde, onverzorgde man een geweldige gesprekspartner te zijn, die ook nog eens uitkijkt voor jouw veiligheid. Hij sleept je mee in situaties die je vooraf nooit voor mogelijk hield. Het zijn vaak de personen waarvan ik het niet verwachtte, die mijn reizen onvergetelijk maakten. Sterker nog, dit geldt ook voor mijn dagelijks bestaan. Soms moeten we eens verder kijken dan onze te grote zonnebril en het oordeel achterwege laten. Het effect zal je verrassen!

Als ik terugkom van een reis probeer ik het gevoel van openheid altijd vast te houden. Ik spreek een vreemde aan in de supermarkt, geef een compliment aan iemand die ik niet ken en probeer verder te kijken dan mijn originele hokje. Als de reisvibe vervaagd, betrap ik mezelf erop dat ik terugval in mijn patroon. Je mag best weten… Soms baal ik daarvan! En wat doen we dan? Dan boeken we weer een reis: alleen, ontvankelijk, onbevooroordeeld, vrij en misschien een tikkeltje naïef.

Uiteindelijk verliet de man het café. Ik keek de vrouw weemoedig aan. “Kom op, geen hand vol maar een land vol”, wilde ik zeggen. Ze greep mijn blik en we raakten in gesprek. Al mijn vooropgestelde clichés gingen overboord. Haar parels waren nep, haar tas vintage en de vermoedelijke minnaar bleek haar buurman. Ze werden het maar niet eens over de gezamenlijke schutting. Hij kon het niet betalen omdat hij werkeloos thuis zat. We dronken een wijntje en ruim vier jaar later heeft mijn eerste indruk (nou ja, tweede) van haar het tot deze blogpost gehaald. Zo zie je maar weer: never judge a book by its cover!