Vorige week gebeurden er wat dingen in mijn leven waar ik nogal mee worstelde. Vragen die ik al langer stelde, kwamen plotseling weer boven. Vragen als: waarom wordt het als normaal gezien of zelfs verwacht dat we in deze maatschappij ons leven op een bepaalde manier leiden? Zijn er goede alternatieven voor dat systeem? Is het wel mogelijk om er op een effectieve manier tegen te protesteren en zo ja, hoe?

In een poging om er met vrienden en familie over te praten, viel me een ding vooral op: dat bijna iedereen off the cuff een hele lijst met dingen kon opnoemen die er mis zijn met de huidige maatschappij. Ongelijke verdeling tussen arm en rijk. De macht van banken en multinationals. Bureaucratie. Institutionalisering. Gebrek aan vrijheid. De roofbouw op de planeet. Dierenleed. Maar tegelijkertijd zei iedereen: ‘Ik doe er toch maar aan mee, want dat moet wel. Er is geen alternatief.’

Een tijdje geleden schreef ik aan een vriendin: ‘Het is toch eigenlijk godgeklaagd. De eerste 18 jaar van je leven word je geacht naar de pijpen van ouders en leraren te dansen en dan moet je plotseling al weten wat je met je hele leven wil, ook al ben je daar nog veel te jong voor. Tijdens je studie heb je voor het eerst a taste of freedom, maar dat is algauw afgelopen als je gaat werken en je dan de rest van je leven rondgecommandeerd wordt door bazen en managers, terwijl je in wezen niet eens zelf iets opbouwt of maakt. 40 uur in de week voor iemand anders werken, nooit de zon zien, omringd door muren en computers en deadlines en andermans ritme, alleen om genoeg geld te verdienen om je hypotheek af te kunnen betalen en voor je kinderen te kunnen zorgen. En dan ben je 67 en heb je eindelijk tijd en vrijheid, en dan ben je te oud om ervan te kunnen genieten. Waarom vindt iedereen dat normaal? Er moet toch ruimte zijn voor meer vrijheid, meer meemaken en ontdekken, je verwonderen en genieten van het moment?’

Natuurlijk chargeer ik het hier voor effect; er zullen ongetwijfeld mensen zijn met heel leuke creatieve banen, die daar veel genoegen in scheppen. Maar voor mezelf kan ik zeggen: het leven zoals ik het hierboven heb beschreven, heb ik zelf tot een paar jaar geleden geleid, en voor mij is het tegelijkertijd te veel en niet genoeg. Ik ben er letterlijk ziek van geworden. En daarom pleit ik, in de woorden van MH Marte, voor: weg met dogmatisch denken. Het moet anders kunnen!

Maar wat zijn de alternatieven? In mijn tijd als WWOOF-er leerde ik voor het eerst mensen kennen die het hadden gedaan: hun huis verkocht, hun paar laatste bezittingen ingepakt en on the road gegaan. Rondtrekken van commune naar commune, zonder geld. Vrij.

Of ligt het antwoord toch meer in het omvormen van het huidig systeem? En zo ja, wat voor systeem is dat dan? In mijn post over Mark Boyle noemde ik al de Freeconomy. En in deze trant zijn er meer modellen, zoals de Wild Economics of Sacred Economics van Charles Eisenstein (een overgang van monetaire maatschappij naar een giftenmaatschappij). Of wat te denken van een basisinkomen?

De komende weken zal ik me verdiepen in deze en andere alternatieven en daarover verslag uitbrengen. Let wel: ik stel alleen vragen. Ik ben een onderzoeker, ik heb geen conclusies of meningen klaar. Ik zoek. En die zoektocht begin ik graag met jullie. Who’s in?

-xx- Liselore