Ik geloof niet zo in Inca-voorspellingen, religieuze pamfletten en Het Einde der Tijden. En toch heb ik de laatste maanden steeds meer het gevoel alsof we wel degelijk in een eindtijd leven. Geen eindtijd als in de Apocalyps, maar een tijd waarin oude bastions worden neergehaald om plaats te maken voor nieuwe. Heel lang hebben we, zeker in de Westerse wereld, gedaan of wij de belichaming zijn van beschaving en emancipatie. Nog afgezien van het feit dat die ‘vooruitgang’ (industrialisatie en kapitalisme) ten koste is gegaan (en nog steeds gaat) van het milieu, dieren en de planeet, betalen we mijns inziens liever lip service aan het idee van gelijkheid dan dat we die daadwerkelijk naleven. De slavernij is toch afgeschaft? Vrouwen hoeven toch niet meer achter het aanrecht te staan? Nou dan. Hou erover op.

Dat er ondertussen rassenrellen zijn in Ferguson, USA, vanwege het openlijke geweld van de politie tegen zwarte mensen (en dat is slechts één van de vele voorbeelden); dat feministes op Twitter worden bedreigd met dood of verkrachting; dat er subsidie is voor het ontwikkelen van een nagellak om date-rape drugs te detecteren, maar niet voor educatie om verkrachting te voorkomen; uit al die dingen en meer (don’t get me started) blijkt dat onder de oppervlakte, onder de woorden, nog steeds onrecht en ongelijkheid bestaan. Tussen rassen en tussen seksen. Tussen arm en rijk. En niet alleen in Afrika of het Midden-Oosten. Hier. En de tegenstellingen worden steeds groter en komen bovendrijven, soms gepaard met geweld.

Dit klinkt allemaal heel naar en hard. Maar eigenlijk is het een goed iets. Als verborgen onrecht en andere uitwassen aan het daglicht komen, is er ook ruimte voor verandering. Waar het een sterft, wordt iets anders opgebouwd. En die energie, de energie om nieuwe dingen op te bouwen, los van de vormen die onze ouders of de samenleving ons ooit hebben geleerd, die zie ik overal om me heen. In het werk van creatieve vrienden en mensen die bouwen aan duurzame projecten. In samenwerkingsverbanden tussen denkers en kunstenaars en ja, platforms als Moderne Hippies, waar positiviteit en inspiratie voorop staan.

Gisteren keek ik de Tegenlicht-documentaire Mensen van nu* (ja, op tv-gebied loop ik hopeloos achter) en ik werd er oneindig door geïnspireerd. Hier zag ik een generatie die out of the box denkt, die nieuwe initiatieven ontplooit en die bouwt aan een betere en een flexibeler wereld. Dingen hoeven niet in hokjes. En nee, je hoeft niet meer tot het einde der dagen voor een bedrijf in loondienst te werken omdat er toch brood op de plank moet. ‘Beter’ betekent niet meer dat je een ‘carrière’ hebt, en een koophuis en een tweede auto, en dat je een keer per jaar op vakantie kan om van alle stress bij te komen. Je kan je eigen droom realiteit laten worden. En dus kan je ook je eigen realiteit vormen.

Eén van de belangrijkste wapens van machthebbers is mensen te doen geloven in het begrip schaarste. Want als iets schaars is, moet het worden bewaakt, je eigen gemaakt, verdedigd tegen concurrenten. But what if there’s actually enough to go around?  Wat als we allemaal zouden delen en zouden denken in samenwerkingsverbanden in plaats van concurrentie? Met een nieuwe manier van denken kunnen we met zijn allen een nieuwe realiteit creëeren.

In de woorden van mijn nieuwe heldin Laurie Penny: “Revolution begins in the human imagination.”**

Ik heb hoop voor de toekomst.

– xx – Liselore

* Bekijk de documentaire Mensen van nu hier.
** Laurie Penny, Unspeakable things: Sex, lies and revolution, Bloomsbury 2014, p. 241